Kaplica w Woli Blakowej

1. Plany budowy świątyni

Podjęcie inicjatywy wzniesienia kaplicy w miejscowości Wola Blakowa należy przypisać ówczesnemu proboszczowi lgockiemu ks. Mirosławowi Przybylowiczowi oraz wiernym, którzy pragnęli mieć w swojej wsi świątynię. Oprócz występujących trudności związanych z dostaniem się parafian z Woli Blakowej do kościoła w Lgocie Wielkiej, zrodziły się również przeszkody, dotyczące znalezienia właściwego pomieszczenia, w którym mogłyby odbywać się zajęcia katechetyczne. Do tej pory lekcje religii były prowadzone w prywatnych domach mieszkańców Woli Blakowej. Do grona wiernych odznaczających się życzliwością w szerzeniu katechezy i udostępnieniu w tym celu odpowiednich pomieszczeń wpisały się rodziny: Wochów, Osumków i Dąbrowskich. Jednak w miarę upływu czasu problem właściwej sali katechetycznej zdawał się narastać. W wyniku zaistniałych trudności należało podjąć odpowiednie środki, aby we właściwy sposób rozwiązać wszystkie te niedogodności.

Pod koniec 1982 r., w ogłoszeniach na jednej z niedzielnych Mszy św. proboszcz ks. Mirosław Przybyłowicz podał do publicznej wiadomości, że odbędzie się zebranie mieszkańców Woli Blakowej w sali OSP w sprawie budowy kaplicy i sali katechetycznej. Po długiej dyskusji na tym spotkaniu zapadła ostatecznie decyzja, iż należy podjąć działania zmierzające do wybudowania w Woli Blakowej kaplicy z pomieszczeniami dydaktycznymi.

Jednym z pierwszych przedsięwzięć w tym względzie było powołanie Komitetu Budowy. W jego skład weszli ks. Mirosław Przybyłowicz (z urzędu) i wybrani parafianie z Woli Blakowej. Przewodniczącym Komitetu został Zdzisław Lota, a jego zastępcą Stanisław Bieliński. Na stanowisko kierownika do spraw budowy wybrano Mirosława Wiatraka. Zastępcą kierownika zaś została Marta Smużniak. Ponadto do Komitetu Budowy weszli następujący parafianie: Stanisław Barda, Zdzisław Cierpisz, Stanisław Dąbrowski, Ryszard Durka, Eugeniusz Gorczyński, Mieczysław Kisiołek, Piotr Krej, Feliks Nita, Helena Nita, Józef Nita, Teofila Słaba, Zygmunt Smolarek, Józef Smużniak, Jan Stangreciak, Zenon Stawiak,  Stanisław Strzelczyń i Jan Obst.

Mając już skład osobowy zarządu należało następnie wybrać właściwe miejsce pod budowę kaplicy. Początkowo zrodziły się pewne trudności, bowiem brano pod uwagę kilka miejsc. W końcu jednak zdecydowano się, iż świątynia zostanie postawiona po środku miejscowości. Takie usytuowanie było najlepszym rozwiązaniem, ponieważ wierni każdej części wsi, bez większych przeszkód, mogli dostać się do kaplicy. Plac przeznaczony pod budowę należał wcześniej do rodziny Głowackich. Mieli oni córkę, Janinę, która wyszła za mąż za Zygmunta Smolarka. Po śmierci państwa Głowackich całe gospodarstwo przypadło rodzinie Smolarków. Następnie zostało ono przekazane na Skarb Państwa, stając się tym samym własnością Urzędu Gminy w Lgocie Wielkiej. Po pertraktacjach z władzami gminnymi udało się uzyskać ten teren pod budowę świątyni. Na placu tym znajdował się drewniany dom, a obok niego był wykopany staw. Obierając właśnie to miejsce, należało je wpierw prawidłowo przygotować pod budowę. Zatem z inicjatywy Mirosława Wiatraka został zorganizowany żwir, aby zniwelować dół po stawie, jednocześnie stwarzając właściwe podłoże do realizacji poczynionych planów.

Następnym przedsięwzięciem było wykonanie projektu technicznego zamierzonej budowli. Prace architektoniczne zostały zlecone mgr. inż. Jerzemu Kanczakowi z Warszawy, który po wykonaniu swej pracy w dniu 10 kwietnia 1983 r. przedstawił gotowy plan budowy kaplicy w Woli Blakowej.

Według projektu budynek miał posiadać stropodach. Element nośny stropodachu stanowiła więźba dachowa drewniana, oparta na drewnianej belce ciągnącej się wzdłuż grzbietu budynku i dwóch przyporach w formie trójkąta. Jako elementy wspierające płatwie boczne zostały zaprojektowane żelbetonowe słupy, których lokalizacja znajdowała się wzdłuż płaszczyzny otworów okiennych w rytmie zgodnym z jej podziałami. Nad salą główną zastosowano stropodach typu pełnego, natomiast nad absydami zaprojektowano stropodach wentylowany. Płaszczyznę skośnych połaci stanowił system krokwi oparty na płatwiach w rozstawie 90 cm, pokrytych deskowaniem, które w ten sposób przygotowywało dach do krycia blachą. Oprócz tak rozwiązanego stropodachu budynek świątyni został wyposażony w dwa rodzaje stropu, ściany zewnętrzne o grubości 40 cm, ściany wewnętrzne, ściany poziemne o grubości 25 cm, ścianki działowe mające grubość 12 cm, schody, aż wreszcie fundamenty w postaci ław betonowych, monolitycznych.

Użytkowość zaprojektowanego budynku sakralnego wyrażała się w postaci dziewięciu pomieszczeń: sali wielofunkcyjnej, sali katechetycznej, przedsionka wejściowego, holu, szatni, toalet, pokoju nauczycielskiego, magazynu opałowego i antresoli. Nadto plan techniczny zawierał różne rozwiązania dotyczące prac wykończeniowych świątyni, ze szczególnym uwzględnieniem pięciu typów instalacji: wodnej, kanalizacyjnej, cieplnej, elektrycznej i wentylacyjnej.

Po podjęciu decyzji o budowie świątyni przystąpiono z wielkim zaangażowaniem do pełnej realizacji zamierzonego przedsięwzięcia. W związku z tym podjęto wstępne ustalenia, które wyrażały się m.in. w powołaniu Komitetu Budowy, wytypowaniu konkretnego miejsca pod obiekt sakralny oraz przygotowaniu projektu technicznego budynku. Następnie należało już tylko poczynić odpowiednie działania, które bezpośrednio wiązałyby się z wzniesiem budynku kaplicy w Woli Blakowej.

2. Kościół filialny

Po przygotowaniu placu pod budowę przystąpiono do gromadzenia materiału budowlanego. Wierni z Woli Blakowej sami produkowali budowlane pustaki na wyasygnowanym terenie. Były one przeznaczone do wznoszenia podstaw kaplicy. Następnie wykopano i zalano zaprawą cementową fundamenty oraz wyprowadzono mury do określonego poziomu wyjściowego.

Kiedy prace budowlane były w początkowej fazie wznoszenia murów kaplicy, teren budowy odwiedził pomocniczy biskup częstochowski Tadeusz Szwagrzyk. Będąc z wizytą duszpasterską w parafii lgockiej w dniu 9 października 1983 r., w godzinach popołudniowych przybył on do Woli Blakowej i poświęcił fundamenty nowego obiektu sakralnego. W sporządzonym protokole wizytacji zapisał on wtedy następujące słowa: ,,Prace postępują szybko, dzięki wielkiemu zaangażowaniu ks. Proboszcza i mieszkańców [...] Chciałbym im w tym miejscu wyrazić słowa uznania i podziękowania, a także na dalsze prace i zamiary”.

Roboty murarskie wykonywał Marian Olejnik z Woli Blakowej, którego na późniejszym etapie budowy zmienili inni miejscowi murarze. Mury kaplicy szybko zostały ukończone. Nad całością pilnie czuwał mgr inż. Jerzy Kanczak, który po każdej wzniesionej kondygnacji sprawdzał zgodność planu budowy z realnym budynkiem.  Po postawieniu murów świątyni przystąpiono do wykonywania prac ciesielskich i dekarskich. Tymi robotami zajął się Marian Przybyłowicz, ojciec miejscowego ks. proboszcza. Będąc z zawodu cieślą nie obce było mu to rzemiosło, więc razem ze Zdzisławem Cierpiszem wykonali bardzo skomplikowaną konstrukcję dachową kaplicy. Następnie należało już tylko pokryć wszystko blachą. Prace te wykonali już wynajęci blacharze w ciągu czterech tygodn.

Pierwsza Msza św. w nowopowstałej świątyni została odprawiona w dniu 8 grudnia 1987 r. W tym czasie w parafii lgockiej rozpoczęła się peregrynacja kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. W związku z tym w każdą środę wieczorem były celebrowane Msze św. w kaplicy w Woli Blakowej w intencji wiernych, którzy przyjmowali pod swój dach kopię cudownego obrazu. Wydarzenie to jeszcze bardziej zjednoczyło i zmobilizowało mieszkańców Woli Blakowej do dalszych działań, mających na celu wykończenie wzniesionej kaplicy. Pracowali nie tylko mężczyźni, ale również czynnie angażowały się kobiety i miejscowa młodzież.

W dniu 15 sierpnia 1988 r. odprawiono w nowo wzniesionej świątyni pierwszą Sumę odpustową. Tę Mszę św. celebrowano w budynku, posiadającym wewnątrz nie otynkowane ściany, przy których były rozstawione jeszcze rusztowania. Prace wykończeniowe postępowały w szybkim tempie, ponieważ w maju 1989 r. miało odbyć się uroczyste poświęcenie kaplicy. Do tego podniosłego wydarzenia w życiu całej miejscowej wspólnoty wiernych należało się właściwie przygotować. W związku z tym w dniach 21 – 24 maja 1989 r. odbyły się w Woli Blakowej Misje św., uwieńczeniem których było uroczyste poświęcenie świątyni w dniu 24 maja 1989 r. przez biskupa częstochowskiego Stanisława Nowaka. Z tej też okazji został sporządzony uroczysty wpis do Księgi Pamiątkowej o następującej treści:

„Dnia 24 maja 1989 r. we Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych poświęcono ten kościół pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej na chwałę Bożą i pożytek zbawienny wszystkich mieszkańców Woli Blakowej i okolicznych miejscowości. Niech Bóg zachowa to miejsce w bezpieczeństwie błogosławi wszystkim ofiarnym mieszkańcom”.

Pod tym tekstem zostały złożone podpisy ks. biskupa Stanisława Nowaka, ks. Jana Wątroby (kapelana biskupiego), ks. Eugeniusz Wieczorka (miejscowego dziekana) i ks. Mirosława Przybyłowicza. Te niecodzienne wydarzenie w życiu społeczności wiernych z Woli Blakowej stało się także okazją do złożenia dobrowolnych ofiar pieniężnych na rzecz podjęcia dalszych prac wykończeniowych nowej kaplicy. Wsparcie materialne tego pięknego przedsięwzięcia pobudziło do czynnego włączenia się w grono wspomożycieli wielu wiernych z Woli Blakowej, a także niektórych parafian lgockich oraz wiernych z okolicznych miejscowości.

Z wielkim zaangażowaniem przystąpiono do dalszych prac upiększających wnętrze nowej świątyni. Otynkowano ściany i pomalowano je na biało. W pracach tych przodowali Andrzej Smużniak i Andrzej Smolarek. Stolarstwem natomiast zajął się m.in. Zdzisław Cierpisz, który wykonał boazerię, konfesjonał i szafy do zakrystii. Ponadto Lucjan Wójcik wykonał z drewna balustrady, ambonę, chrzcielnicę, stojak pod paschał i katafalk. Główne drzwi wejściowe ufundował Ryszard Durka. Wysiłkiem miejscowych wiernych sporządzono marmurowy ołtarz, zaś prace związane z wykonaniem dużego krzyża z wizerunkiem Pana Jezusa zlecono artystom z Radomska. Krzyż ten został umieszczony w centrum prezbiterium, tuż nad tabernakulum. Instalację elektryczną oraz nagłośnienie wykonali specjaliści z Częstochowy, zaś nad całością prac czuwał ks. Mirosław Przybyłowicz.

Wielka ofiarność i poświęcenie miejscowych wiernych wyraziło się także w ufundowaniu na rzecz kaplicy obrazów, feletronów, chorągwi i szat liturgicznych. Ze składek pieniężnych został zakupiony przez Martę Smużniak obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Państwo Wiatrak ufundowali feletron przedstawiający z jednej strony Najświętszą Maryję Niepokalaną, a drugiej pana Jezusa. Nadto z kościoła parafialnego z Lgoty Wielkiej ks. proboszcz przekazał drugi feletron. Z uzyskanych ofiar zakupiono chorągwie i ornaty, natomiast osobiście zostały ufundowane dwa ornaty przez Alinę i Czesława Góreckich oraz Józefę i Stanisława Wiatrak.

W 1989 r. proboszcz lgocki ks. Mirosław Przybyłowicz został przeniesiony na inną placówkę parafialną. Z tej przyczyny prace przy wykończeniu kaplicy w Woli Blakowej nieco osłabły. Dopiero rozwój tych działań przybrał na sile, kiedy nominację na proboszcza parafii w Lgocie Wielkiej otrzymał ks. Henryk Łada. Swój urząd objął on w dniu 7 lipca 1991 r., zgodnie z rozporządzeniem biskupa częstochowskiego Stanisława Nowaka.

Ks. Henryk Łada, po zapoznaniu się z działalnością duszpasterską nowej parafii, mianował zaraz skarbnika do spraw administracyjnych świątyni w Woli Blakowej. Został nim Stanisław Dąbrowski, który funkcję tę objął w dniu 25 sierpnia 1991 r. Swoje obowiązki wypełniał on bardzo rzetelnie. Z każdego roku swego administrowania funduszami kaplicy sporządzał protokół. W protokole tym były opisywane wszystkie prace wykonane na rzecz kościoła filialnego. Jeszcze w okresie od sierpnia do grudnia 1991 r. w swoim sprawozdaniu zapisał on, iż wykonano ławki, barierkę na schody, sporządzono schody oraz zakupiono sprzęt grzewczy i odnowiono oświetlenie. Rok 1992 także obfitował w liczne zaangażowanie się i działalność miejscowych wiernych w celu upiększenia nowej świątyni. W protokole z tego okresu można przeczytać, iż zakupiono płot betonowy, wykonano chodnik wokół kaplicy oraz wyposażono górną część pomieszczeń świątyni. Ponad to odnowiono elewację zewnętrzną budynku sakralnego oraz zebrano fundusze na wsparcie misyjne Kościoła na Białorusi.

W latach 1993 i 1994 trwały nadal prace związane z wyposażeniem kaplicy. Został w tym czasie m.in. zakupiony konfesjonał i sporządzono odpowiednie meble do zakrystii. Podczas wizytacji kanonicznej parafii w Lgocie Wielkiej w dniach 8 – 9 października 1994 r. ks. biskup Antoni Długosz zamieścił w sprawozdaniu następujące słowa: „Kościół filialny w Woli Blakowej jest wyposażony w potrzebne paramenty dzięki ofiarności mieszkańców”.

Prace wykończeniowe kaplicy rozciągnęły się także na lata 1995 - 1999. W tym czasie częściowo wyłożono wnętrze świątyni drewnem, uszczelniono dach, założono krzyż na świątyni oraz zakupiono 4 nowe krzesła i odnowiono wszystkie elementy drewnianej elewacji na zewnątrz. Przez cały ten okres były nadto prowadzone zbiórki pieniężne na misyjny Kościół na Białorusi.

Wybudowanie kaplicy w Woli Blakowej i jej wyposażenie niewątpliwie miało znaczący wpływ na kultywowanie praktyk religijnych mieszkańców południowej części parafii lgockiej. Łatwa komunikacja z obiektem sakralnym oraz stworzenie odpowiedniego zaplecza dla celów edukacji religijnej niosły ze sobą mobilizację i większe zaangażowanie wiernych na rzecz kościoła miejscowego. W takich oto okolicznościach parafia w Lgocie Wielkiej została ubogacona w nowy budynek sakralny.

3. Dzwonnica

Po wybudowaniu i wyposażeniu kaplicy w Woli Blakowej postanowiono także, z inicjatywy ks. proboszcza Henryka Łady i okolicznych mieszkańców, iż obok świątyni zostanie postawiona dzwonnica. Dzwonnica bowiem spełnia określone funkcje sakralne. Aby więc w nowej świątyni wszystkie obrzędy liturgiczne były właściwie sprawowane, należało zatem wznieść następny obiekt sakralny.

Na miejsce postawienia dzwonnicy wybrano plac przylegający do kaplicy od południowo – zachodniej strony. Wszystkie prace dotyczące wzniesienie nowego obiekty sakralnego zostały zlecone Ludwisarni Felczyńskich, która swoją siedzibę miała przy ulicy Gliwickiej 67 w Taciszowie. W roku 1995 zostało złożone pierwsze zamówienie na dzwon i stalową konstrukcję. Wpłacono wtedy także zaliczkę w wysokości 41 mln zł. Postawienie dzwonnicy nastąpiło w 1996 r., bowiem należało zgromadzić odpowiednią dokumentację i wybudować właściwe podłoże betonowe. Początkowo zamontowano na stalowej konstrukcji tylko jeden dzwon. Dopiero od dnia 11 marca 1997 r. dzwonnica przy kaplicy w Woli Blakowej posiadała dwa dzwony. Jeszcze w tym samym roku zamontowano odpowiedni napęd dzwonów i dzwonnica rozbrzmiewała echem zadumy religijnej.

Dzwon większy został nazwany imieniem patrona rolników św. Izydora. Dzwon ten ważył 420 kg i posiadał wygrawerowane logo zakładu w którym został wyprodukowany: „Zbigniew Felczyński 1808 r.”. Oprócz wzmianki o zakładzie produkcyjnym widniało także na nim popiersie św. Izydora oraz napis: „1996; Mieszkańcy Wola Blakowa; Ks. Prob. Łada Henryk; św. Izydor”. Natomiast dzwon mniejszy został nazwany imieniem „Maryja”. Ważył on 130 kg i miał wygrawerowany wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej.

Po wybudowaniu dzwonnicy, z racji na jej funkcję sakralną, odprawiano specjalny obrzęd poświęcenia, który uroczyście włączał ją do grupy obiektów sakralnych. Podczas tego obrzędu każdy dzwon otrzymywał własne „imię”, co świadczyło o jego doniosłości. Dzwonnica w Woli Blakowej została poświęcona w dniu 9 maja 1998 r. przez biskupa pomocniczego diecezji częstochowskiej Antoniego Długosza, który przybył do parafii w Lgocie Wielkiej na uroczystości odpustowe ku czci Łaskawej Pani Lgockiej.

Funkcjonowanie nowej dzwonnicy, jako obiektu sakralnego wyrażało się m.in. w dzwonieniu, które miało na celu zwoływania wiernych na modlitwę. W zależności od rodzaju modlitw dzwonienie to nabierało odpowiedniego charakteru.

Opracował ks. dr. Jacek Kapuściński