3. Opis trumien

Ze względu na znaczną liczbę trumien znajdujących się w krypcie, a także biorąc pod uwagę ich stan zniszczenia spowodowany starością, należałoby przyjąć pewien schemat opisu tego całego zbioru podziemnego. Takie rozwiązanie ułatwi lepszą orientację w całym zasobie krypty oraz stanie się niezbędną pomocą przy badaniach stopnia uszkodzenia poszczególnych egzemplarzy na przestrzeni następnych lat i wieków.

Z racji na pewne trudności w dotarciu do opracowanego już schematu opisu trumien, a nawet biorąc pod uwagę ewentualność jego nieistnienia w ogóle ze względu na dość nietypową tematykę, należało zatem sporządzić całkowicie pionierski układ opisu, który zawierałby wszystkie ważne i istotne elementy objaśniające. Wzorując się m.in. na schemacie opisu jednostek archiwalnych, a także wykorzystując dokumentacje konserwatora zabytków, sporządzono schemat, który składa się z następujących segmentów: 1. sygnatura (sygn.), 2. data powstania, 3. opis zewnętrzny (materiał z jakiego powstała trumna, wymiar - podana długość w cm, inskrypcja, stan zachowania), 4. uwagi (ciekawsze informacje).

Tak sporządzony schemat opisu trumien uwzględnia dość znaczną ilość informacji, które można odczytać z zewnętrznego oglądu trumny. Nadanie poszczególnym trumnom sygnatury umożliwia bez zbytnich wysiłków odnalezienie w całym zbiorze konkretnej trumny. Wskazanie czasu śmierci zmarłego określa z dużą precyzją datę wykonania trumny. Opis zewnętrzny ma na celu przede wszystkim wydobycie istotnych wiadomości o poszczególnej trumnie, a więc będzie dotyczył ustalenia rodzaju materiału z jakiego została ona wykonana, podania jej długości (szerokość trumny nie ma aż tak wielkiego znaczenia, bowiem na podstawie samej tylko długości można odczytać wiele informacji), rozszyfrowania konkretnych znaków i napisów na trumnie (przez co z łatwością można np. ustalić na podstawie ksiąg metrykalnych dane personalne zmarłego, a także dowieść wielu innych interesujących faktów) oraz wykazania realnego stanu zniszczenia trumny. Całość schematu opisu trumien zamykają uwagi, które mają na celu posiadanie informacji jeszcze do tej pory nieuwzględnionych. Konstrukcja takiego schematu opisu pozwoli zgromadzić dość znaczną porcję materiału deskryptywnego, tym samym przyczyniając się do pełniejszego poznania przeszłości trumien, zgromadzonych w krypcie kościelnej.

Przy opisie poszczególnych egzemplarzy krypty lgockiej zastosowano klucz chronologiczny, a więc wszystkie trumny zostały skatalogowane według zasady: od najstarszej do najmłodszej.

1

(1. Sygn.) 1

(2. Data powstania) 1799

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 190, inskrypcja – litery malowane ręcznie, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna posiada następujący napis w kolorze czarnym: „1799”.

2

(1. Sygn.) 2

(2. Data powstania) 1800

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 110, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 6 – 7 letnie. Po bokach umieszczone są czarne napisy, zaś na wieku widnieje namalowany czarny krzyż.

3

(1. Sygn.) 3

(2. Data powstania) 1800

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 200, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dość zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada wieka, lecz zastępują je dwie zwykłe deski. Na bocznej części widnieje napis: „IHS 1800”.

4

(1. Sygn.) 4

(2. Data powstania) 1800

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 82, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1800”, zaś na wieku widnieje krzyż, namalowany także w czarnym kolorze.

5

(1. Sygn.) 5

(2. Data powstania) 1801

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 75, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada jednego boku. Wielkość jej wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 3 - 4 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1801”.

6

(1. Sygn.) 6

(2. Data powstania) 1802

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno obite ciemnozielonym suknem, wymiar – 200, inskrypcja –enklawy i ligatury, stan zachowania – dość zniszczona.

(4. Uwagi) Na bocznych częściach trumny znajdują się następujące napisy, wykonane z klinów i gwoździ: „Obiit (cetatis A dice) AD 1802 /35/ 21 Junii”. Zmarła była dziedziczką Woli Blakowej i kasztelanką wieluńską. Nazywała się Tekla Rychłowska. Wyszła ona za mąż za kasztelana wieluńskiego Józefa Rychłowskiego. Z małżeństwa tego przyszedł na świat w 1794 r. syn Stanisław. Mając zaledwie 35 lat Tekla ciężko zachorowała i zmarła w dniu 21 czerwca 1802 r. Przed śmiercią przyjęła sakramenty św. Została pochowana w murowanym grobowcu, który w 1802 r. znajdował się w podziemiach kościoła parafialnego pod głównym ołtarzem.

7

(1. Sygn.) 7

(2. Data powstania) 1803

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 182, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna posiada napisy w kolorze czerwonym, zaś na wieku znajduje się namalowany czarny krzyż w czerwonym obramowaniu.

8

(1. Sygn.) 8

(2. Data powstania) 1803

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 90, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest pomalowana w kolorze brązowym. Wielkość jej wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1803”.

9

(1. Sygn.) 9

(2. Data powstania) 1803

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 100, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1803”, zaś na wieku widnieje duży krzyż, namalowany w kolorze białym.

10

(1. Sygn.) 10

(2. Data powstania) 1803

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 100, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1803”, zaś na wieku widnieje duży krzyż, namalowany w kolorze czerwonym.

11

(1. Sygn.) 11

(2. Data powstania) 1803

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 92, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Na bocznej części trumny znajduje się czarny napis: „IHS 1803 umarła 3 lata”.

12

(1. Sygn.) 12

(2. Data powstania) 1804

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 182, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest cała w kolorze czerwonym. Posiada różne ornamenty wykonane białą farbą. Również w kolorze białym zachowane są po bokach następujące napisy: „IHS S” i „1804”.

13

(1. Sygn.) 13

(2. Data powstania) 1805

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 90, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest pomalowana w kolorze ciemnozielonym. Wielkość jej wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS 1805”.

14

(1. Sygn.) 14

(2. Data powstania) 1806

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 90, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Na bocznych częściach trumny zostały sporządzone następujące napisy: „IHS Apolonia Krochmalska” i „umarła w roku 1806 dnia 4 lutego lat dwa”. Na wieku znajduje się namalowany czarny krzyż.

15

(1. Sygn.) 15

(2. Data powstania) 1807

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 92, inskrypcja – litery malowane ręcznie, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna powstała z desek zwykłych – ciosanych, zaś wieko zabite jest dwoma kołkami z drewna. Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Na bocznej części znajduje się napis: „umarła 1807 dnia 26 września”. Zmarła była dziewczynką o imieniu Elżbieta, córką Pawła i Anny Żabickich, dziedziców części Woli Blakowej. Została pochowana w murowanym grobowcu, który w 1807 r. znajdował się pod głównym ołtarzem kościoła.

16

(1. Sygn.) 16

(2. Data powstania) 1808

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 190, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest cała w kolorze ciemnozielonym. Posiada po bokach dwa uchwyty metalowe. Jest bogato zdobiona, co może świadczyć, że został w niej pochowany jakiś członek miejscowej rodziny szlacheckiej lub jakiś duchowny.  Na bokach trumny jest wykonany następujący napis w kolorze czarnym: „A.D. 1808 IHS M. B.”.

17

(1. Sygn.) 17

(2. Data powstania) 1809

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 105, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest cała w kolorze niebieskim. Jej wielkość wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie. Na bocznej części umieszczony jest następujący czarny napis: „IHS 1809”.

18

(1. Sygn.) 18

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 140, inskrypcja – brak, stan zachowania – zniszczona.

(4. Uwagi) Z całej trumny zachowało się tylko wieko. Na wierzchniej jego części znajduje się namalowany czarny krzyż.

19

(1. Sygn.) 19

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 200, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Cała trumna jest w kolorze ciemnozielonym. Na wieku znajduje się namalowany biały krzyż.

20

(1. Sygn.) 20

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno obite suknem, wymiar – 182, inskrypcja – litery malowane ręcznie, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna posiada bardzo estetyczny wygląd, co może sugerować, iż został w niej pochowany jakiś członek miejscowej rodziny szlacheckiej lub jakiś duchowny.  Napisy umieszczone są na suknie, jednak z powodu znacznego zniszczenia nie sposób ustalić jaka jest ich treść i jakiego są one koloru.

21

(1. Sygn.) 21

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 187, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Trumna jest cała w kolorze ciemnozielonym. Jest bogato zdobiona. Posiada różne ornamenty wykonane białą farbą. Na wieku znajduje się duży biały krzyż otoczony ramką w kolorze żółtym. Zachowane są po bokach następujące napisy w kolorze białym:  „IHS S” i „... wieku umarła”.

22

(1. Sygn.) 22

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 170, inskrypcja – brak, stan zachowania – dość zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada wieka, lecz zastępuje je zwykła deska.

23

(1. Sygn.) 23

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 185, inskrypcja – brak, stan zachowania – dość zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada wieka, lecz zastępuje je zwykła deska.

24

(1. Sygn.) 24

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 105, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie.

25

(1. Sygn.) 25

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 105, inskrypcja – litery malowane ręcznie i ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie. Na bocznej części widnieją napisy w czerwonym kolorze.

26

(1. Sygn.) 26

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 88, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Na wieku znajduje się namalowany czarny krzyż.

27

(1. Sygn.) 27

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 120, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 7 – 8 letnie.

28

(1. Sygn.) 28

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 102, inskrypcja – ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS”, zaś na wieku widnieje duży krzyż, namalowany w czarnym kolorze.

29

(1. Sygn.) 29

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 90, inskrypcja – brak, stan zachowania – dość zniszczona.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 4 – 5 letnie. Wieko jest w znacznym stopniu uszkodzone.

30

(1. Sygn.) 30

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 200, inskrypcja –ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Na wieku trumny widnieje duży krzyż, namalowany w kolorze białym.

31

(1. Sygn.) 31

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 180, inskrypcja –brak, stan zachowania – zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada wieka.

32

(1. Sygn.) 32

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 170, inskrypcja – brak, stan zachowania – zniszczona.

(4. Uwagi) Trumna nie posiada wieka.

33

(1. Sygn.) 33

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 110, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 6 – 7 letnie. Na wieku widnieje namalowany czarny krzyż.

34

(1. Sygn.) 34

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 60, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko nowonarodzone.

35

(1. Sygn.) 35

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 96, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 5 – 6 letnie.

36

(1. Sygn.) 36

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 80, inskrypcja – ligatury, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 3 - 4 letnie. Na bocznej części znajduje się czarny napis: „IHS”.

37

(1. Sygn.) 37

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 78, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 3 - 4 letnie.

38

(1. Sygn.) 38

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 55, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko nowonarodzone.

39

(1. Sygn.) 39

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 60, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko nowonarodzone lub jednoroczne. Na jednym z boków widnieje namalowany czarny krzyż.

40

(1. Sygn.) 40

(2. Data powstania) -

(3. 0pis zewnętrzny) materiał – drewno, wymiar – 80, inskrypcja – brak, stan zachowania – dobry.

(4. Uwagi) Wielkość trumny wskazuje, iż pochowano w niej dziecko 3 - 4 letnie. Cała trumna jest w kolorze czarnym.

Opracował ks. dr. Jacek Kapuściński